Kolena predstavljaju jedan od najsloženijih zglobova u telu, koja „nose“ našu težinu. Pri savijenim nogama, opterećenje našeg tela na kolena iznosi čak 90 %, do pri uspravnom položaju tela iznosi 70 %. Upravo iz razloga što su kolena izložena dugotrajnim i velikim pritiscima, povrede i oštećenja se javljaju veoma često.
Povredama kolena su sklone osobe svih uzrasta, a zavise od različitih faktora. Oštećenja mogu biti posledica neke traume, prirodnog procesa starenja, ali i rasta, kao i povreda nastalih prilikom velikih opterećenja usled treniranja sportista i rekreativaca. Svaku bol koju osetite u kolenu ne bi trebalo da zanemarite, jer ona ukazuje na neki problem, koji se vremenom može samo pogoršati. U daljem tekstu, ukazaćemo na neke od bolesti i povreda kolena koje su veoma učestale.
Povreda meniskusa – hrskavice koja nam olakšava pokrete
Meniskus predstavlja hrskavičastu strukturu, koja se se nalazi u zglobu kolena. Njegova funkcija je u omogućavanju stabilizacije kolena i stabilnosti tela. Ova povreda je dosta česta i uglavnom se može javiti prilikom vežbanja ili pravljenjem nekog naglog i nekontrolisanog pokreta, kao što je iznanadno uvrtanje kolena pri proklizavanju ili padu. Kako se elastičnost meniskusa u starosti smanjuje, otpornost na povrede je povećana i u starijem dobu. Povređeno mesto prati otok i bol, uz nemogućnost da se savije ili opruži noga u kolenu.
Povreda i pucanje prednjih ukrštenih ligamenata – obuhvataju 40 % sportskih povreda
Prednji ukršteni ligamenti predstavljaju veći broj manjih ligamenata koji su smešteni unutar kolena i omogućuju njegovu stabilnost pri pokretu ili pri savijanju kolena. Uglavnom se radi o istegnućima ligamenata, ali neretko može doći i do pucanja ligamenata, kada se javlja veoma ozbiljan zdravstveni problem. Manifestuje se oticanjem i bolom, ograničenom pokretljivošću zgloba, kao i osetljivošću na dodir.
Skakačko koleno – najčešća povreda kolena
Skakačko koleno podrazumeva problem koji se uglavnom javlja posle velikih naprezanja prouzrokovanih sportskim aktivnostima, kako kod profesionalnog, tako i kod rekreativnog treniranja. Najčešće se javlja kod sportova koji zahtevaju puno skakanja i trčanja, kao što je košarka, odbojka, skakanje u dalj, tenis, fudbal itd. Tada može doći do naglog istezanja mišića, što se manifestuje bolom oko same čašice kolena.
Osobe kod kojih je dijagnostifikovan sindrom skakačkog kolena, javljaju se simptomi u vidu bola ispod čašice kolena. Bol može biti različitog intenziteta, a pojačava se usled dužeg sedenja, u toku treniranja, penjanja ili spuštanja niz stepenice ili podizanja tereta. Međutim, interesantna činjenica je da se bol u početku javi obično nakon treniranja i kada se odmorite, ona uglavnom prestaje. Kako se obično zanemari navedeno stanje, nastavlja se sa forsiranjem kolena, što obično dovodi do pojave konstantnog bola koja ne prestaje čak ni tokom odmora.
Artroza kolena – najčešća boljka zrelog doba
Artroza predstavlja skrivenu bolest oštećenja i propadanja hrskavice zglobova. Uglavnom se javlja kod starijih osoba i povezana je sa procesom starenja, ali je uslovljena i genetskim predispozicijama. Zato se na stanje hrskavice posebno treba obratiti pažnja u mlađem periodu i učiniti sve da se ona sačuva i traje što duže, jer su promene na hrskavici nepopravljive. To podrazumeva raznovrsnu ishranu, ali i vođenje računa o težini, koja može uticati na oštećenje hrskavice zglobova kolena, ali i čitavog organizma.
Simptomi koji prate ovo stanje su bol, otok koji se javlja njačešće zbog pojave vode u kolenu, smanjena pokretljivost i ukočenost kolena.
